Θεατρική διασκευή του ρητορικού λόγου "Υπέρ Μαντιθέου": αναπαράσταση δίκης

2023-03-05

Διδακτική πρόταση- διάρκεια 4 ώρες. Δημιουργός: Φλωριανού Ελένη. Οι μαθητές "γυρίζουν" σε ταινιάκι την δική τους εκδοχή για την δίκη του Μαντίθεου. 

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Αφού ολοκληρωθεί η διδασκαλία των παραγράφων 1-13 του λόγου του Λυσία «Υπέρ Μαντιθέου», οι μαθητές καλούνται -αξιοποιώντας την εισαγωγή του σχολικού βιβλίου, το αρχαίο κείμενο και… την δημιουργική τους φαντασία- να γράψουν ένα μικρό θεατρικό κείμενο στο οποίο να αναπαραστήσουν την δίκη του Μαντίθεου, προσαρμοσμένη όμως στην σύγχρονη δικαστική πραγματικότητα. Με σεβασμό στον βασικό ιδεολογικό άξονα του κειμένου (κατηγορητήριο, πραγματολογικά στοιχεία, βασική επιχειρηματολογία, διαγραφή ήθους) έχουν την ελευθερία να προσθέσουν μάρτυρες, να τροποποιήσουν, να αφαιρέσουν ή να προσθέσουν κείμενο, κατά την κρίση τους. Μετά την ολοκλήρωση της δημιουργικής θεατρικής διασκευής του αρχικού κειμένου, οι μαθητές καλούνται να υποδυθούν τα πρόσωπα της δίκης, να γίνει βιντεοσκόπηση του θεατρικού δρώμενου και να δημιουργήσουν ένα μικρό ταινιάκι. Οι μαθητές εργάζονται ομαδοσυνεργατικά, με φύλλα εργασίας και κατανομή εργασιών.

Γίνεται προσπάθεια να ενθαρρυνθούν όλοι οι μαθητές να συμμετάσχουν, ανάλογα με τα ενδιαφέροντα, τις κλίσεις και τα ταλέντα τους. Όσοι διαθέτουν φαντασία, σε συνεργασία με όσους έχουν άνεση στον γραπτό λόγο, θα αναλάβουν τον ρόλο του σεναριογράφου. Όσοι διαθέτουν υποκριτικές ικανότητες, θα συμμετάσχουν ως ηθοποιοί. Όσοι αγαπούν την μουσική, θα αναλάβουν την κατάλληλη μουσική επένδυση της ταινίας. Όσοι προτιμούν να ασχοληθούν με το σχολικό βιβλίο, θα αναλάβουν να διαβάσουν προσεκτικά την εισαγωγή και να επιλέξουν τα βασικά σημεία της, για να εμπλουτίσουν με πρόσθετο και αναγκαίο πληροφοριακό υλικό την ταινία. Όποιος διαθέτει κάμερα, θα αναλάβει τον ρόλο του οπερατέρ, ενώ όποιος γνωρίζει από κάποιο πρόγραμμα δημιουργίας ταινιών, θα αναλάβει το μοντάζ και την τελική δημιουργία της ταινίας.

Δείτε το αποτέλεσμα της εργασίας των μαθητών: 


ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Επιλέξτε σε ποια ομάδα θα θέλατε να ενσωματωθείτε:

ΟΜΑΔΑ ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΩΝ

Τα πρόσωπα τα οποία αναφέρονται μέσα στο αρχαίο κείμενο είναι: Ο Μαντίθεος, ο κατήγορος, ο αδελφός του Μαντίθεου, ο πατέρας του Μαντίθεου, οι 2 αδελφές του Μαντίθεου, οι 30 τύραννοι, οι γείτονες του Μαντίθεου, οι νέοι που συχνάζουν σε κακόφημα μέρη, ο Ορθόβουλος (φύλαρχος). Ακολουθώντας την σειρά του αρχαίου κειμένου, αποφασίστε ποια από τα παραπάνω πρόσωπα θα αναλάβουν να μιλήσουν στο δικαστήριο. Μπορείτε να προσθέσετε και άλλους ρόλους (π.χ. πρόεδρος, εισαγγελέας, μάρτυρες υπεράσπισης). «Δώστε φωνή» σε όσους συμμετέχουν στην δίκη και γράψτε τους διαλόγους, φροντίζοντας να «κρατήσετε» οπωσδήποτε το κατηγορητήριο και τα βασικά επιχειρήματα του Μαντίθεου, όπως τα είδαμε στο αρχαίο κείμενο. Μπορείτε να αξιοποιήσετε και στοιχεία από την εισαγωγή του σχολικού βιβλίου. Κάθε μαθητής της ομάδας να αναλάβει να γράφει τα λόγια ενός μόνο προσώπου.

ΟΜΑΔΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΚΟΙΝΟΥ

Αναλαμβάνετε να ενημερώσετε αυτούς που θα δουν το τελικό ταινιάκι για τον λόγο «Υπέρ Μαντιθέου» του Λυσία. Διαβάστε προσεκτικά την εισαγωγή του σχολικού βιβλίου και επιλέξτε ποιες βασικές πληροφορίες θα ενσωματώσετε στην παρουσίασή σας. Οι πληροφορίες πρέπει να είναι σύντομες και κατατοπιστικές. Μπορούν να μπουν στην αρχή ή στο τέλος της ταινίας ή και στα δύο, με την μορφή «καρτελών», που θα εναλλάσσονται.

ΟΜΑΔΑ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ

Σε συνεργασία με τους σεναριογράφους, αφού δείτε το θεατρικό κείμενο, αναζητήστε στο διαδίκτυο μουσική υπόκρουση για την ταινία. Φροντίστε να παρέχεται δωρεάν, χωρίς πνευματικά δικαιώματα. (πληκτρολογήστε «free music archives»). Αποφασίστε για τα σημεία του κειμένου στα οποία θα «μπει» η μουσική υπόκρουση, καθώς και για το ύφος της μουσικής, την ατμόσφαιρα που θα δημιουργεί, που θα πρέπει να ταιριάζει με το κείμενο.

ΟΜΑΔΑ ΗΘΟΠΟΙΩΝ

Μελετήστε τους ρόλους που έγραψαν οι σεναριογράφοι και αναλάβετε να «δουλέψετε» ο καθένας σας έναν ρόλο. Δεν χρειάζεται να μάθετε τα κείμενα απέξω, αλλά να τα διαβάσετε με υποκριτική τέχνη, κάτι σαν «θεατρικό αναλόγιο».

ΟΠΕΡΑΤΕΡ

Δείτε τα κείμενα των σεναριογράφων. Αποφασίστε τι είδους λήψεις θα κάνετε: ομαδικές, ατομικές, κοντινές, μακρινές κ.α. Τοποθετήστε τους «ηθοποιούς» σε όποιο/α σημείο/α της τάξης κρίνετε καλύτερο/α και ξεκινήστε τις βιντεοσκοπήσεις!


Δείτε την θεατρική διασκευή του ρητορικού λόγου στο συνημμένο έγγραφο