ΕΝΟΤΗΤΑ 2: Η εκπαίδευση στην αρχαία Αθήνα μέσα από αγγεία

2023-12-13

Διδακτική πρόταση διάρκειας 2 ωρών, αξιοποίηση παραστατικών πηγών (αγγείων), σχολικού βιβλίου και παράλληλου κειμένου από το βιβλίο "Αρχαία Ελλάδα: ο τόπος και οι άνθρωποι" (Ανθολόγιο, Β γυμνασίου) . Δημιουργός: Φλωριανού Ελένη.

ΣΤΟΧΟΙ:

1) Να γνωρίσουν οι μαθητές τα βασικά στοιχεία της εκπαίδευσης στην αρχαία Αθήνα και να τα συγκρίνουν με τη δική τους εκπαίδευση σήμερα.

2) Να καλλιεργήσουν δεξιότητες οπτικού και κριτικού γραμματισμού μέσα από την παρατήρηση εικονογράφησης αγγείων και τη σύγκρισή τους με στοιχεία του αρχαίου κειμένου. 

3) Να συγκρίνουν τα εκπαιδευτικά συστήματα της αρχαίας Αθήνας και Σπάρτης. 


ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΠΡΟΤΑΣΗΣ: Πριν διαβάσουμε το αρχαίο κείμενο του σχολικού βιβλίου, ζητάμε από τους μαθητές να παρατηρήσουν εικόνες από αγγεία, που απεικονίζουν σκηνές από την εκπαίδευση στην αρχαία Αθήνα. Τους ζητάμε να προσπαθήσουν να διακρίνουν τους δασκάλους από τους μαθητές, καθώς και το είδος των μαθημάτων που διδάσκονταν στην αρχαία Αθήνα. Στη συνέχεια, διαβάζουμε το αρχαίο κείμενο σε μετάφραση και τους ζητάμε να συγκρίνουν τα μαθήματα που διδασκονταν στην αρχαία Αθήνα με τα μαθήματα που διδάσκονται στο σημερινό εκπαιδευτικό σύστημα. Καλούνται να προβληματιστούν και να προτείνουν άλλα μαθήματα που θεωρούν αναγκαία να συμπεριληφθούν στο σχολικό ωρολόγιο πρόγραμμα.  Τέλος, οι μαθητές καλούνται να συγκρίνουν τα εκπαιδευτικά συστήματα Αθήνας-Σπάρτης μέσα από την ανάγνωση του παράλληλου κειμένου από το ανθολόγιο της Β΄γυμνασίου (Ξενοφών, Λακεδαιμονίων Πολιτεία, 2,11)

Στη συνέχεια, διαβάζουμε το αρχαίο κείμενο του σχολικού βιβλίου σε μετάφραση και ζητάμε από τους μαθητές να βρουν στα αγγεία την απεικόνιση των ακόλουθων προσώπων: παιδοτρίβη, γραμματιστή και κιθαριστή. 

Συζητάμε με τους μαθητές τις ακόλουθες ερωτήσεις:

  1. Ποιοι είχαν την ευθύνη για τα πρώτα στάδια της αγωγής των παιδιών στην αρχαία Αθήνα;
  2. Σε ποια σχολεία φοιτούσαν οι μικροί Αθηναίοι, από ποιες ειδικότητες δασκάλων εκπαιδεύονταν και τι μάθαιναν από τον καθένα;
  3. Ποια άλλα μαθήματα πιστεύετε ότι έπρεπε να περιλαμβάνονται στην εκπαίδευση των αρχαίων Αθηναίων; Για ποιο λόγο; 
  4. Ποια άλλα μαθήματα νομίζετε ότι θα έπρεπε να συμπεριλαμβάνονται στο δικό σας πρόγραμμα σπουδών και για ποιο λόγο; 

Διαβάζουμε το παράλληλο κείμενο (Ξενοφών, Λακεδαιμονίων Πολιτεία, 2,11) από το Ανθολόγιο της Β΄Γυμνασίου ("Αρχαία Ελλάδα, ο τόπος και οι άνθρωποι") σχετικά με την εκπαίδευση των Σπαρτιατών και ζητάμε από τους μαθητές να συγκρίνουν τα δύο εκπαιδευτικά συστήματα (Αθήνας-Σπάρτης). 

Το παράλληλο κείμενο είναι διαθέσιμο εδώ: 

https://ebooks.edu.gr/ebooks/v/html/8547/2236/Archaia-Ellada-o-Topos-kai-oi-Anthropoi-Anthologio_B-Gymnasiou_html-empl/index2_1.html

Κατεβάστε την παρουσίαση με τις εικόνες των αγγείων στο συνημμένο έγγραφο: